Różnice między systemami MES, ERP i WMS

Do najpopularniejszych systemów spotykanych w przedsiębiorstwach produkcyjnych należy niewątpliwie system ERP (Enterprise Resource Planning). Przeznaczony jest on do zarzadzania zasobami przedsiębiorstwa. Integruje wszystkie informacje o procesach zachodzących w firmie. Jego podstawowym zadaniem jest wsparcie efektywnego zarządzania w obszarach finansów, księgowości, kadr, sprzedaży itp.

System MES (Manufacturing Execution System), czyli system realizacji produkcji gromadzi i przetwarza dane produkcyjne, zbierane w czasie rzeczywistym. Wspiera zarzadzanie produkcją i jest swoistym pomostem pomiędzy produkcją a zarządzaniem na szczeblu biznesowym.

System WMS (Warehouse Management System) – system do zarządzania magazynem działa na tym samym poziomie co MES, a jego podstawowym zadaniem jest wsparcie w zarzadzaniu zasobami magazynowymi.

Wszystkie te systemy, oprócz swoich podstawowych funkcjonalności, mają wiele dodatkowych zastosowań i mogą być wykorzystywane w różnych obszarach. Każdy z nich został jednak stworzony w innym celu i zajmuje inne miejsce w firmie.

Hierarchia systemów w przedsiębiorstwie wg. ISA-95, źródło grafiki: ImFactory

Według normy ISA-95 najniższy, podstawowy poziom przedsiębiorstwa to obszar produkcji. Mamy tutaj maszyny oraz urządzenia takie jak np. czujniki, które zbierają surowe dane. Poziom wyżej znajdują się sterowniki, kontrolery, oprogramowanie do monitoringu i wizualizacji, np. SCADA, panele operatorskie. Kolejny, trzeci poziom to zarzadzanie produkcją – właśnie tutaj umiejscowimy system WMS i MES. Szczyt piramidy odnosi się do zarządzania całością przedsiębiorstwa w kontekście finansów, planowania, logistyki itd. — w tej warstwie zastosowanie znajduje system ERP.

ERP to system z obszaru biznesu. Można go nazwać głównym operatorem dla innych systemów – kontroluje on wszystkie procesy związane z zarzadzaniem przedsiębiorstwem, jednak, w przeciwieństwie do systemu MES, nie jest przeznaczony stricte do zarządzania produkcją.

Choć oba systemy wspierają obszar zarzadzania i bazują na tych samych danych, pochodzących z niższych poziomów, istnieją znaczące różnice pomiędzy systemem MES a ERP. MES gromadzi bardziej szczegółowe informacje na temat maszyn, stanowisk, linii oraz samego procesu produkcji. System ERP nie potrzebuje aż tak precyzyjnych danych, za to dużo ważniejszy jest ich kontekst finansowy.

MES jest systemem z obszaru produkcji, źródło grafiki: ASTOR

W systemie ERP można rozliczać produkcję czy wygenerować dotyczące jej dokumenty księgowe. System MES zazwyczaj nie daje takich możliwości, za to umożliwia planowanie czasu realizacji zleceń, ich kolejności czy też wyliczanie wskaźnika OEE dla produkcji.

MES a WMS – różnice miedzy tymi dwoma systemami sprowadzają się przede wszystkim do obszaru ich działania. O ile MES jest narzędziem ściśle związanym z procesami produkcyjnymi, to system WMS daje pełną wiedzę o tym, co dzieje się z towarem w magazynie. Do jego zadań należy m.in. lokalizowanie produktów i materiałów, kontrola przyjmowanego towaru i jego późniejszego obrotu czy informowanie o bieżących stanach magazynowych według różnych kryteriów.

System WMS daje pełną kontrolę nad tym, co dzieje się z towarem w magazynie, źródło obrazka: Pixabay

Oprócz tego, że ich zastosowanie jest inne, oba systemy mają wiele wspólnych cech. Zajmują podobne miejsce w hierarchii systemów w przedsiębiorstwie i wspierają zarzadzanie, tylko innymi obszarami i procesami. Zarówno MES jak i WMS dostarczają dane w czasie rzeczywistym, co pozwala na bieżąco reagować na różne wydarzenia.

System MES a WMS, MES czy ERP – co wybrać w pierwszej kolejności? Który z tych systemów najszybciej przyniesie korzyści? Na tak postawione pytanie nie ma jednej właściwej odpowiedzi. Warto się zastanowić nad indywidualnymi potrzebami w firmie i wybrać rozwiązanie najbardziej dopasowane do bieżących potrzeb.

System ERP obejmuje szerszy zakres niż MES czy WMS, źródło obrazka: Pixabay

Kiedy porównamy systemy WMS i MES a ERP, różnice widoczne są przede wszystkim w zakresie ich działania. ERP pełni nadrzędną rolę i obejmuje swoim zasięgiem szerszy zakres, jednak to systemy MES i WMS, przypisane do konkretnych obszarów w przedsiębiorstwie dają głębszą i bardziej szczegółową wiedzę o poszczególnych procesach.

Wszystkie opisane systemy mogą działać indywidualnie, jednak każdy z nich wspiera inne obszary, dlatego najlepszym rozwiązaniem, przynoszącym najwięcej korzyści, jest ich połączenie – rozwiązania te doskonale się uzupełniają, a współpraca pomiędzy nimi pozwala w pełni realizować strategię firmy i na bieżąco kontrolować wszystkie zachodzące w niej procesy.

Przykładowo synchronizacja MES i WMS ułatwia realizowanie idei JIT (Just In Time) – dzięki współpracy systemów i wymianie informacji pomiędzy nimi, można na czas dostarczyć na produkcję wszystkie niezbędne materiały, potrzebne w poszczególnych etapach. Połączenie systemu MES i ERP pozwala natomiast zoptymalizować cały proces produkcji – począwszy od zamówienia, aż po dostawę gotowego produktu.

Systemy MES, WMS i ERP skutecznie wspierają procesy zarzadzania w firmie i pomagają optymalizować pracę. Każdy z nich ma jednak swoje miejsce i konkretną rolę w przedsiębiorstwie. I choć wdrożenie choćby jednego z nich może przynieść znaczące korzyści, najlepsze efekty daje ich połączenie. Nie tylko pozwala to zaoszczędzić czas, ale też ułatwia wiele procesów i daje pełne informacje w odpowiednim kontekście, które ułatwiają podejmowanie właściwych decyzji biznesowych, co z kolei przekłada się na realne zyski firmy.