APS a rentowność firmy cz. 1: Funkcjonalności APS przydatne przy harmonogramowaniu rentowności

KPI (Key Performance Indicator), czyli Kluczowy Wskaźnik Efektywności to miara używana w biznesie do oceny i monitorowania wydajności organizacji, projektu lub procesu. KPI są istotne, ponieważ pomagają przedsiębiorstwom zrozumieć, czy osiągają swoje cele i czy ich działania prowadzą do pożądanych rezultatów. 

Najczęściej spotykane i eksplorowane w firmach produkcyjnych są KPI sterujące kosztem. Polega na tym, że po prostu liczymy, co tak naprawdę wychodzi nam kosztowo z punktu widzenia realizacji założonego planu. Tak rozumiane KPI jest świetnym narzędziem do współpracy z działami finansowymi czy konsultingowymi. Dane te można nanieść na pewną siatkę – czy to przychodów, czy kosztów, czy po prostu cashflow.

KPI sterujące przychodem – polega na weryfikacji założonego planu pod względem tego, w jakim tempie, jakiej kolejności itp. będziemy produkować i tym samym generować gotówkę. W przypadku cashflow kluczową informacją jest jakie są przychody dzienne, miesięczne, kwartalne itp. Tak rozumiane KPI są potrzebne choćby po to, aby dostarczać działom finansowym informacji, czego mają się spodziewać. Przykładowo, jeśli widzimy, że w danym okresie nie uda się wyprodukować jakiegoś wyrobu pracownicy tych działów mogą przygotować się na to, że sprzedaż może być przesunięta w czasie.  

Każda branża wyróżnia się pewnymi cechami, takimi jak sezonowość produkcji, spadki lub wzrosty cen surowców, także czasami sezonowe, mniejsza lub większa dostępność siły roboczej, itp. W związku z tym firmy mogą czasowo mieć różnego rodzaju priorytety.  

Żeby te priorytety uwzględniać, wskazane są rozwiązania, które pozwolą w pewien sposób spojrzeć w przyszłość, albo wręcz nawet tę przyszłość zaprojektować, tak abyśmy nie szli zupełnie w nieznane, tylko choć troszkę bardziej to nieznane poznali i oswoili. 

W tym kontekście możemy wyróżnić jeszcze inne podejście do KPI – KPI sterujące produktywnością. Polega ono na tym, że nie tylko mierzy ile coś kosztowało czy ile przychodu będzie generowało dane założenie, ale też sugeruje nam, żebyśmy spojrzeli w przyszłość i zastanowili się, czy istnieje plan alternatywny do założonego, który daje lepsze efekty w danej sytuacji. Takie spojrzenie na KPI jest najbardziej bliskie produkcji. 

Jak ocenić wpływ harmonogramu na wskaźnik KPI? Można w tym celu skorzystać z pomocy systemu APS. Szczególnie przydatną funkcją w tym zakresie są scenariusze What-If w połączeniu z kalkulacją wskaźników KPI.   

Scenariusze What-If w oprogramowaniu APS służą do tworzenia wielu równoległych wersji harmonogramów. Każdy taki harmonogram można wygenerować automatycznie, dosłownie w kilka minut. Poszczególne wersje mogą być tworzone z uwzględnieniem różnych danych podstawowych czy transakcyjnych, a także optymalizowane przy użyciu innych algorytmów czy z uwzględnieniem rozmaitych kryteriów optymalizacji. 

Co więcej, dla każdego z tych scenariuszy oprogramowanie APS może wyliczyć wartość wskaźników KPI. Dzięki temu zyskujemy świetne narzędzie, umożliwiające optymalizację harmonogramu pod kątem interesujących nas wartości KPI. Wygenerowany za pomocą What-If, równoległy harmonogram, możemy łatwo porównać do wersji wyjściowej, przyglądając się właśnie wartościom KPI. 

Załóżmy, że mamy do zaharmonogramowania kilkadziesiąt zleceń produkcyjnych i obserwujemy KPI mówiący o całkowitej liczbie godzin przezbrojeń, które będą potrzebne do realizacji tego harmonogramu. Korzystając z optymalizacji według czasów dostaw, otrzymujemy wartość KPI na poziomie 38 godzin.

APS umożliwia nam bardzo szybkie uwzględnienie także innych kryteriów, więc już po chwili możemy mieć wygenerowaną kolejną wersję harmonogramu, uwzględniającą jako dodatkowe kryterium minimalizację czasu przezbrojeń. Zakładając stały czas między różnymi typami przezbrojeń, uzyskamy w ten sposób redukcję KPI z 38 do 32 godzin.  

Nie musimy wcale na tym poprzestawać. Wykorzystując możliwość APS do uwzględniania w harmonogramowaniu różnych złożonych zależności, możemy w ciągu kolejnej chwili wygenerować następny harmonogram, tym razem z uwzględnieniem macierzy przezbrojeń, która bierze pod uwagę, że przezbrojenia maszyn między poszczególnymi typami produktów różnią się od siebie czasem trwania i nieraz te różnice są bardzo znaczne. 

Uwzględnienie takiej zależności spowoduje, że harmonogram adekwatnie odzwierciedli, i to z wyprzedzeniem, to co będzie się działo w czasie produkcji, czyli pokaże rzeczywisty czas przezbrojeń oraz pozwoli przewidzieć odpowiednie środki potrzebne do ich wykonania. W naszym przykładzie skutkuje to także najniższą wartością KPI. 

Oprogramowanie APS zapewnia dużą liczbę reguł optymalizacyjnych, jednak czasami trudno stwierdzić, czy wybrane przez nas wartości tych reguł rzeczywiście tworzą możliwie najlepszy harmonogram pod kątem wartości KPI, który nas interesuje. W takiej sytuacji przydatna może okazać się dostępna w systemie APS funkcja automatycznej optymalizacji danego wskaźnika KPI.  

Działa ona nieco inaczej niż w przypadku wykorzystania w tym celu funkcji What-If, przy której najpierw ustawialiśmy reguły harmonogramowania, a potem obserwowaliśmy ich wpływ na wskaźnik KPI. Automatyczną optymalizację zaczynamy od wskazania KPI, na poprawie którego nam zależy. Następnie funkcja znajduje takie wartości kryteriów optymalizacji, które stworzą jak najbardziej efektywny harmonogram właśnie pod kątem tego KPI. 

Łącząc opcję automatycznej optymalizacji wybranego wskaźnika KPI z funkcją What-If, można porównywać scenariusze wygenerowane dzięki automatycznej optymalizacji z własną wersją harmonogramu.

APS może być skutecznym narzędziem do poprawy rentowności firmy, za pomocą optymalizacji wskaźników efektywności. System umożliwia śledzenie wielu wartości KPI na raz, a także pozwala dopasować wartości kryteriów harmonogramowania, tak aby znaleźć jak najlepszą wersję harmonogramu z punktu widzenia danego KPI.